Lata zaniedbań w służbie zdrowia i niedoinwestowanie spowodowały, że infrastruktura szpitali znajduje się obecnie w opłakanym stanie. Dostęp do funduszy unijnych oraz konieczność wykonania remontów pozwalających na dalsze funkcjonowanie placówek spowodowały znaczny wzrost inwestycji w służbie zdrowia. Wiele szpitali jest remontowanych, powstają także nowe. Okres życia szpitala liczony w dziesiątkach lat wymaga zastosowania materiałów i instalacji, które zapewnią sprawne funkcjonowanie placówki przez długi czas. Czym wobec tego należy kierować się dokonując wyboru systemu przywoławczego? W tym artykule przedstawiono czytelnikom funkcje i parametry systemu, jak i poszczególnych urządzeń, na które warto zwrócić uwagę.
Fot. 1. Gniazdo samowypinające
Jednym z takich elementów jest gniazdo samowypinające dostępne w systemie Ackermann by Honeywell. Ta specjalna opatentowana konstrukcja zapewnia, że w przypadku przypadkowego wyszarpnięcia manipulatora z gniazda, żadne elementy urządzenia (wtyczka, przewód, manipulator) nie ulegają uszkodzeniu oraz natychmiast zgłaszany jest alarm odłączenia manipulatora.
Podobne sytuacje mają miejsce każdego dnia, w szczególności na oddziałach ortopedycznych, gdzie manipulator często zaplątany jest w elementy konstrukcyjne łóżka. Gniazdo samowypinające pozwala więc na użytkowanie manipulatorów przez długie lata. Zastosowanie sytemu przywoławczego, który nie oferuje podobnych zabezpieczeń i korzysta z prostych rozwiązań jak gniazda typu Jack lub RJ45, skutkuje tym, że w przypadku szarpnięcia za manipulator uszkodzeniu ulega wtyczka, kabel manipulatora albo gniazdo w module łóżkowym. Szpital przez wiele lat użytkowania prostego systemu będzie skazany na systematyczną wymianę uszkodzonych manipulatorów. Koszty utrzymania takiego systemu będą stale obciążały skromny budżet placówki.
W trakcie funkcjonowania szpitala zdarza się, że konieczna jest reorganizacja pewnych obszarów. Zmienia się lokalizacja dyżurek lekarskich lub ich przynależność do określonych oddziałów. Zmianie może także ulegać podział na oddziały i przydzielona ilość łóżek. W takich sytuacjach doskonale dostrzega się zalety systemów cyfrowych, w których podobne problemy rozwiązywane są na drodze programowej. Użytkownik we własnym zakresie lub firma serwisująca system wszelkich zmian dokonuje błyskawicznie za pomocą komputera. Operacja nie wymaga żadnej ingerencji w okablowanie, jeśli zainstalowane w pomieszczeniach urządzenia są w stanie spełnić nowe wymagania, jakie przedstawił użytkownik. Przeprogramowanie trwa kilka minut, a personel często nie zauważa chwilowego wyłączenia systemu, choć musi o tym fakcie być wcześniej uprzedzony. Podobne zmiany, w szczególności w systemach analogowych wymuszają wykonanie zmian w okablowaniu. Trwa to znacznie dłużej i generuje znacznie większe koszty.
Fot. 2. Manipulator o szczelności IP67
System Ackermann oprócz możliwości szybkiej i łatwej zmiany funkcjonowania systemu, podziału na oddziały, pozwala także na wymianę oprogramowania wewnętrznego (firmware) ważniejszych elemen- tów systemu. Nowe oprogramowanie może udostępniać funkcje, które nie były wcześniej dostępne, a mają wpływ na lepsze funkcjonowanie systemu lub lepiej wspierają personel w codziennych obowiązkach. Oprogramowanie pozwala także na dostosowanie działania systemu do nowych przepisów bez konieczności wymiany urządzeń. Zatem szpital bez generowania dodatkowych kosztów może cieszyć się funkcjami dostępnymi w najnowszych urządzeniach nawet, jeśli posiada system zakupiony kilka lat wcześniej.
Możliwość wgrania nowego oprogramowania do urządzeń systemu przywoławczego jest bardzo istotna także z punktu widzenia zapewnienia dostępności części zamiennych przez wiele lat. Z jednej strony rozwój techniki daje coraz większe możliwości, z drugiej strony użytkownik nie jest zainteresowany zakupem nowego systemu, jeśli istniejący system jest sprawny. Umożliwienie wgrywania oprogramowania do pamięci EEPROM urządzeń jest kompromisem, który pozwala połączyć te dwa zagadnienia, zapewniając kompatybilność najnowszych rozwiązań z systemami pracującymi już od wielu lat.
Nowoczesne systemy oferują możliwość pracy w sieci LAN. Zdalny dostęp poprzez Internet pozwala firmie serwisującej sprawdzić stan systemu bez konieczności wizyty w obiekcie. Czas reakcji na awarie jest krótki. Jeśli sama wymiana elementów wymusi konieczność odwiedzenia szpitala, możemy tego dokonać po wcześniejszym przygotowaniu niezbędnych materiałów.
Komunikacja głosowa w systemie przywoławczym, często opcjonalna, pozwala do minimum skrócić czas oczekiwania pacjenta na pierwszy kontakt z personelem. Jeśli nawet kontakt jest zdalny, poprzez interkom, poziom opieki w oczach pacjenta wyraźnie wzrasta. Komunikacja głosowa znacząco wpływa także na pracę personelu. W przypadku każdego nieuzasadnionego wezwania personel jest w stanie zaoszczędzić kilka minut, ponieważ nie musi udawać się do pokoju pacjenta, aby skasować to wezwanie. W skali miesiąca ten czas może być liczony w godzinach. Zaoszczędzony czas może być spożytkowany na opiekę nad innymi pacjentami. Komunikacja głosowa oraz możliwość nadawania komunikatów na zaprogramowane obszary pozwala na sprawne i szybkie poszukiwanie osób oraz przekazywanie komunikatów dla pacjentów lub personelu.
Fot. 3. Słuchawka IPH (telefon, radio, sterowanie TV i oświetleniem, czytnik kart zbliżeniowych)
Dostępna w nowoczesnych systemach rejestracja zdarzeń pozwala także na generowanie raportów oraz statystyk. Na ich podstawie można ustalić, w jakim stopniu obciążone są poszczególne oddziały, w jakich godzinach obciążenie jest największe, oraz z jakimi typami wezwań mamy najczęściej do czynienia, ile wezwań jest kasowanych zdalnie. Po analizie mogą zostać podjęte kroki w celu przesunięcia określonej ilości pracowników pomiędzy oddziałami na stałe lub w określonych godzinach.
Istotne z ekonomicznego punktu widzenia jest także zapewnienie swobodnego wyboru funkcji oraz standardu urządzeń. Użytkownik zawsze jest zainteresowany zestawem najlepszych funkcji, jednak nie zawsze budżet pozwala na ich zaimplementowanie. Jeśli system umożliwia wspólne działanie urządzeń prostych oraz tych oferujących zaawansowane funkcje, łatwo jest osiągnąć kompromis pomiędzy ceną, a funkcjonalnością. Należy także pamiętać o osobach starszych, które wolą korzystać z prostych urządzeń. Pacjenci przebywający w szpitalu mogą także posiadać różny stopień niepełnosprawności i powinno się im zapewnić możliwość wezwania personelu udostępniając urządzenia o specjalnej konstrukcji np. przyciski pneumatyczne.
Zanim system przywoławczy zostanie udostępniony pacjentom, musi zostać wcześniej zainstalowany oraz uruchomiony przez odpowiednio wyszkolony personel. Przemyślana konstrukcja urządzeń oraz funkcje wspierające instalatorów wpływają na zmniejszenie wymaganych nakładów pracy podczas instalowania urządzeń. Jako przykład można podać możliwość odczytania napięć zasilających na poszczególnych urządzeniach za pomocą oprogramowania w komputerze. Alternatywą dla skanowania napięć, które dla całego systemu trwa kilkanaście sekund jest ręczne sprawdzanie napięć multimetrem, co z pewnością w całym systemie może zająć bardzo dużo czasu. Odpowiednie funkcje mogą wspierać instalatora w diagnostyce minimalizując koszty.
Fot. 4. Przycisk pneumatyczny
Przy wyborze systemu przywoławczego warto także zwrócić uwagę, czy posiada on certyfikaty potwierdzające zgodność z normami DIN VDE 0834. Zgodność jest gwarancją bezpieczeństwa pacjentów. Za przykład może tu posłużyć wymóg funkcjonowania systemu w sytuacji uszkodzenia elementów centralnych np. kontrolerów. System nadal musi zapewnić realizację podstawowej funkcji, czyli przesłać wezwanie od pacjenta do personelu. W systemie Ackermann funkcja ta jest realizowana i uszkodzenie lub odłączenie kontrolera powoduje tylko przejście systemu w tryb pracy awaryjnej. Takie działanie systemu nie pozbawia pacjenta możliwości wezwania pomocy, a personel nadal otrzymuje niezbędne informację. Komunikacja pacjent – personel jest zapewniona i system może tak funkcjonować do momentu, gdy możliwe będzie podjęcie działań przez służby techniczne w celu usunięcia awarii.
Jak łatwo zauważyć sam koszt urządzeń systemu przywoławczego to tylko część kosztów składających się na system przywoławczy, w dodatku wybrane funkcje lub ich brak w systemie może mieć znaczący wpływ na koszty eksploatacji systemu przez wiele lat.
Artykuł firmy Honeywell Life Safety Austria Sp. z o.o.
OMiI 3/2013
