Podstawowym sposobem łączenia ze sobą elementów systemu alarmowego jest wciąż dedykowane okablowanie. Wynika to z niezawodności takiego rozwiązania, w którym łącze wykorzystywane jest do jednego, określonego celu i nie musi być współdzielone.
Niestety takie rozwiązanie nie jest pozbawione słabszych stron. Ze względu na złożoność i rozległość okablowania, jego wykonanie w wykończonym już budynku jest kłopotliwe i kosztowne. Dodatkowo, awarie okablowania w trakcie eksploatacji systemu mogą być trudne do zlokalizowania i drogie w naprawie. Przy stale rosnących kosztach pracy coraz większym zainteresowaniem potencjalnych inwestorów cieszą się alternatywne metody zapewnienia komunikacji pomiędzy komponentami systemu alarmowego – głównie radiowej łączności bezprzewodowej.
Bezprzewodowy system alarmowy to taki, w którym główne elementy systemu komunikują się ze sobą bez użycia okablowania. Najczęściej w tym celu wykorzystywana jest łączność radiowa w popularnych pasmach 433 MHz i 868 MHz – tzw. pasma ISM. Popularność tych akurat częstotliwości wynika z regulacji europejskich, dopuszczających do użytku urządzenia radiowe pracujące w tym paśmie bez konieczności posiadania odpowiednich zezwoleń. Oznacza to, że kupując urządzenia posiadające oznaczenie CE i pracujące w jednym z tych pasm, nie ma konieczności na uzyskiwanie pozwoleń na korzystanie z niego.
Prostsze systemy z komunikacją bezprzewodową to tzw. systemy jednokierunkowe. W takich systemach komunikacja radiowa odbywa się w jednym kierunku – np. sygnał z czujek wysyłany jest do odbiornika. Systemy jednokierunkowe charakteryzują się prostą konstrukcją, dlatego rozwiązanie takie jest popularne, zwłaszcza w nieskomplikowanych systemach.
Bardziej zaawansowane są systemy z komunikacją dwukierunkową, w której każde z urządzeń ma moż- liwość zarówno wysyłania jak i odbierania informacji. Dzięki temu możliwe staje się np. potwierdzanie przesłanych informacji, co może zwiększyć niezawodność łączności. Dodatkowo komunikacja dwukierunkowa umożliwia zdalne konfigurowanie urządzeń – np. zmiany czułości czujki czy wybór melodii sygnalizatora.
Wykorzystując dwukierunkową bezprzewodową łączność radiową, system ABAX zapewnia poziom zabezpieczenia osiągalny do niedawna jedynie w tradycyjnych systemach przewodowych.
W przypadku systemów bezprzewodowych, istotną kwestią jest bezpieczeństwo przesyłanych informacji. Wynika to z faktu, że możliwy jest swobodny i niekontrolowany dostęp do „medium” transmisyjnego jakim jest powietrze. Technicznie nie stanowi dużego kłopotu „podsłuchanie” i zarejestrowanie transmisji radiowej z urządzenia. Również przy użyciu niezbyt złożonej aparatury możliwe jest odtworzenie tak zarejestrowanego komunikatu. Dlatego chcąc zabezpieczyć się przed nieautoryzowanym odczytaniem informacji oraz jej ponownym użyciem, konieczne jest wprowadzenie mechanizmów zabezpieczających – używanie dynamicznie zmiennych kodów czy szyfrowanie komunikacji. Dzięki nim próba prostego przełamania takiego systemu będzie bezskuteczna.
Jeszcze innym aspektem w przypadku łączności bezprzewodowej jest kwestia odporności na celowe zakłócanie. Ze względu na samą zasadę działania komunikacji radiowej, może ona być zaburzona przez silny nadajnik wykorzystujący tę samą częstotliwość pracy. Z tego powodu istotne jest, aby system bezprzewodowy potrafił wykryć próbę zagłuszania i odpowiednio na nią reagował – np. przesyłając informację do ekipy interwencyjnej, informując o przygotowaniu do włamania czy też uruchamiając sygnalizację sabotażu.
Systemy bezprzewodowe pojawiły się w ofercie firmy SATEL już ponad osiem lat temu. Wtedy to do sprzedaży trafiły pierwsze urządzenia z rodziny ABAX. System ten w momencie wprowadzenia do sprzedaży był przełomem technologicznym w porównaniu z ofertą konkurencji – głównie za sprawą zaawansowanej dwukierunkowej łączności z użyciem szyfrowanej transmisji w paśmie 868 MHz. Początkowo dostępne były podstawowe urządzenia – kontroler stanowiący serce systemu, oraz czujki: magnetyczna czujka kontaktronowa i czujka ruchu PIR. Z biegiem czasu oferta urządzeń była poszerzana. Obecnie w skład systemu wchodzi 31 urządzeń, w tym czujka dymu, dualna czujka ruchu czy czujka zalania. Dostępna gama urządzeń powoduje, że ABAX wciąż jest jedną z najciekawszych propozycji na rynku urządzeń bezprzewodowych – zwłaszcza tam, gdzie wysoki poziom zabezpieczenia jest priorytetem. Jakość i funkcjonalność urządzeń ABAX została potwierdzona przez niezależne jednostki badawcze, które przeprowadzały ocenę zgodności urządzeń z restrykcyjnymi wymaganiami norm europejskich i wystawiły stosowne certyfikaty.
Omawiając system ABAX warto też podkreślić możliwości oferowane przez narzędzia diagnostyczne przeznaczone dla niego. Przede wszystkim mowa tu o testerze ARF-100, który ułatwia wstępne sprawdzenie miejsca montażu systemu pod kątem jakości transmisji radiowej. Korzystanie z niego pomaga w wyborze miejsca do zainstalowania kontrolera systemu, w optymalnym z punktu widzenia łączności miejscu. Kolejne narzędzia oferuje program Dload, który pozwala zarówno pokazywać poziom sygnału w czasie rzeczywistym, umożliwiając analizę poziomu zakłóceń, jak również na odczyt historii jakości łączności. Tak rozbudowane narzędzia diagnostyczne są kolejnym atutem systemu ABAX, wyróżniającym go spośród konkurencji. Dodatkowo zaawansowane mechanizmy oszczędzania energii zastosowane przez inżynierów z firmy SATEL zapewniają długotrwałą eksploatację urządzeń ABAX, bez konieczności wymiany baterii – w zależności od konfiguracji od 3 do nawet ponad 5 lat.
Prosty i szybki montaż, łatwa konfiguracja i intuicyjna obsługa to główne zalety bezprzewodowego systemu MICRA.
Zupełnie inne założenia zostały przyjęte przy tworzeniu systemu bezprzewodowego MICRA. Powstał on z myślą o zabezpieczaniu najmniejszych obiektów – kiosków, domków letniskowych czy małych mieszkań przy wykorzystaniu modułu alarmowego MICRA. Jednak ze względu na zainteresowanie klientów, do oferty wprowadzony został kontroler bezprzewodowy VERSA MCU umożliwiający wykorzystywanie urządzeń MICRA w systemach VERSA.
Bezprzewodowa komunikacja w systemie MICRA wykorzystuje jednokierunkową łączność z użyciem częstotliwości 433 MHz. Oczywiście transmisje wykorzystują mechanizm dynamicznie zmiennego kodu, zabezpieczający system przed próbą prostego przełamania. Gama urządzeń bezprzewodowych systemu MICRA obejmuje rodzaje czujek najczęściej wykorzystywane w prostych instalacjach.
System ten cechuje się przede wszystkim prostą instalacją i łatwą konfiguracją, a jego właściwe użycie nie wymaga zaawansowanej wiedzy. Warto wspomnieć również o unikalnej możliwości obsługi systemu za pomocą telefonu komórkowego. Wystarczy wysłać SMS lub zainicjować połączenie z numerem modułu MICRA (tzw. „CLIP”), aby załączyć lub wyłączyć czuwanie.
Tak kompleksowa oferta firmy SATEL w zakresie urządzeń bezprzewodowych ułatwia dobór urządzeń stosownie do potrzeb. Dzięki niej można skorzystać ze swobody łączności bezprzewodowej, zarówno wykonując proste instalacje w domkach letniskowych czy małych warsztacikach, jak też zabezpieczając historyczne budynki, w których nie ma prawnej możliwości układania okablowania.
Michał KONARSKI
kierownik działu badań Satel Sp. z o.o.
Artykuł firmy SATEL Sp. z o.o.
