Chcąc ułatwić wybór alarmów producenci i dostawcy oferują gotowe zestawy, na które składają się wszystkie elementy niezbędne dla prawidłowego działania systemu alarmowego. Z czego zatem składają się zestawy tego typu?
Pomimo obszernej oferty w zakresie systemów alarmowych, możemy wyodrębnić pewne stałe elementy składowe techniki alarmowej. „Mózgiem” całego systemu jest centrala alarmowa, w której zastosowanie znajduje również zasilacz i akumulator. Proces wymiany informacji pomiędzy operatorem a centralą bazuje na klawiaturze, która bardzo często nazywana jest także manipulatorem kodowym.
Jak generowany jest zatem sygnał alarmowy? Otóż, w tym celu zastosowanie znajdują sygnalizatory stanowiące urządzenia akustyczne lub akustyczno-optyczne, które informują o zadziałaniu systemu alarmowego. Kluczową rolę odgrywa również dalsze przekazywanie informacji, na przykład do firmy ochrony. Dane dotyczą między innymi informacji o załączeniu i wyłączeniu czuwania systemu. Wymiana danych może bazować na stacjonarnej linii telefonicznej. W nowoczesnych systemach alarmowych coraz częściej przekazywanie informacji jest oparte na modułach GSM, które działają używając sieci telefonii komórkowej.
Niektóre systemy alarmowe, bazują na wymianie informacji drogą radiową. Jednak w tym przypadku odległość do punktu, gdzie dane są wysyłane, nie może przekraczać kilkunastu kilometrów. W systemie alarmowym zastosowanie znajdują również nadajniki z pilotami, które umożliwiają załączenie lub wyłączenie czuwania, wyzwolenie opóźnienia na wejście do obiektu czy też wyzwolenie alarmu napadowego.
Czujniki
Podstawą każdej instalacji alarmowej są czujniki. Ich ilość jest dobierana w zależności od wielkości budynku, który będzie zabezpieczany.
W zestawach elementów instalacji alarmowej oferuje się kilka rodzajów urządzeń tego typu. Podstawę stanowią pasywne czujniki podczerwieni. Reagują one na zmianę promieniowania podczerwonego, które emitowane jest przez obiekty o temperaturze wyższej od otoczenia. Zwróćmy uwagę, że czujniki tego typu nie są wrażliwe na przedmioty nie emitujące ciepła lub emitujące go zbyt mało, na przykład w efekcie działania izolacji termicznej.
Producenci oferują modele detektorów ruchu, działające w oparciu o technologię mikrofalową. Zastosowanie znajduje tutaj zasada radaru dopplerowskiego. Fala elektromagnetyczna jest wysyłana a następnie odbija się, tworząc falę odbitą, po czym dochodzi do zmiany jej częstotliwości.
Dostępne są również czujniki ultradźwiękowe. Bazują one na falach akustycznych i reagują na ruch ośrodka. Wadą jest natomiast możliwość wystąpienia fałszywych alarmów, które wywołane są chociażby przepływem powietrza. Stąd też ten typ czujników stosowany jest najczęściej w samochodowych systemach alarmowych. W niektórych instalacjach alarmowych używa się kamer telewizji przemysłowej w połączeniu z czujnikami ruchu w obrazie.
Kolejną grupę czujników, używanych w systemach alarmowych, stanowią detektory działalności i wtargnięcia. Przykładem może być chociażby reagowanie na zbicie szyby. Również i w tym przypadku, aby sprawę skomplikować, w ramach czujników tego typu, wyróżnia się detektory akustyczne oraz inercyjne, nazywane także wibracyjnymi. Czujniki inercyjne reagują na występowanie drgań lub wstrząsów na powierzchni. Instalując natomiast czujniki akustyczne, zyskuje się reagowanie na dźwięki.
Centrale alarmowe
Czuwanie to podstawowa funkcja centrali. Stąd też poszczególne czujniki, znajdujące zastosowanie w systemie, mają za zadanie kontrolowanie obiektu. Wszelkie naruszenia określonej strefy są sygnalizowane przez centralę. Istotne są również funkcje związane z bieżącym przesyłaniem danych o wybranych zdarzeniach do stacji monitorującej. Niektóre modele central, drukują informacje o zdarzeniach na zewnętrznej drukarce. Ważne pozostaje także kontrolowanie dostępu do pomieszczeń z drzwiami, które wyposażone są w rygle elektromagnetyczne. Interesujące rozwiązanie stanowi możliwość symulowania obecności domowników oraz automatyczna diagnostyka poszczególnych elementów systemu alarmowego.
Typowa centrala alarmowa współpracuje z detektorami, które zastosowanie znajdują w poszczególnych liniach systemu alarmowego. Może być wyświetlana informacja o stanie wszystkich linii jednocześnie. Dostępne na rynku centrale są w stanie współpracować z detektorami przewodowymi z wyjściami typu NC (normalnie zwarte) oraz czujnikami bezprzewodowymi. Detektory bezprzewodowe są rozpoznawane przez centralę tak samo jak detektory przewodowe.
Centrala jest w stanie współpracować także z sygnalizatorem bezprzewodowym. Używany do tego celu jest moduł nadawczo-odbiorczy, który umożliwia również przeprowadzanie okresowych czynności testujących sygnalizator. Sygnalizator sterowany bezprzewodowo, bardzo często zasilany jest w sposób przewodowy. Stąd też kluczową rolę odgrywa, z jednej strony, zasilacz sieciowy, zaś z drugiej, bezobsługowy akumulator, który stanowi źródło zasilania awaryjnego.
Mówi się, że centrale alarmowe sprawują nadzór nad bezpieczeństwem systemu alarmowego. W momencie gdy dojdzie do naruszenia któregoś z elementów systemu uruchamiany jest tzw. alarm sabotażowy. Centrala monitoruje informacje z poszczególnych czujników, po czym jest podejmowana decyzja o ewentualnym zadziałaniu systemu. Wiele central jest w stanie, rzecz jasna przy użyciu odpowiednich czujników, wykrywać na przykład usterki zamków i zasilania dodatkowego, spadki napięcia akumulatora, sabotaż, itp.
(...)
Damian Żabicki
dziennikarz, analityk specjalizujący się w tematyce technicznej i przemysłowej.
Kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Cały artykuł przeczytają Państwo w piśmie Ochrona Mienia i Informacji 3/2014
