Projekt systemu alarmowego należy rozpocząć od analizy potrzeb – połączenia oczekiwań inwestora, indentyfikacji potencjalnych zagrożeń oraz rozpoznania bezpośredniego otoczenia zabezpieczanego obiektu. Na tym etapie należy zdecydować, czy rolą systemu ma być jedynie zabezpieczenie mienia pod nieobecność domowników, czy może ma on także oferować poczucie bezpieczeństwa osobom pozostającym w domu. Odpowiedź na to pytanie pozwoli dobrać czujki, co jest jednym z najważniejszych etapów projektowania systemu alarmowego.
System alarmowy w najprostszej postaci może być wyposażony jedynie w kilka czujek wykrywających ruch w pomieszczeniach. Gdy decydujemy się jednak na wyższy stopień bezpieczeństwa, niezbędnym elementem stanie się tzw. ochrona obwodowa. Celem ochrony obwodowej jest wykrywanie próby przedostania się przez „obwód” strefy chronionej – najczęściej linię okien i drzwi, ale może ona zawierać również część terenu wokół domu. Taka ochrona obwodowa realizowana może być za pomocą szeregu różnych urządzeń, np. czujek otwarcia drzwi i okien, czujek reagujących na wibracje towarzyszące przełamywaniu zabezpieczeń mechanicznych, czy czujek wykrywających zbicie szyby. Ochronę obwodową mogą też oferować aktywne bariery podczerwieni, reagujące na przecięcie niewidzialnych wiązek przez osobę przechodzącą pomiędzy nadajnikiem a odbiornikiem takiej bariery.
Optymalną ochronę daje połączenie ochrony obwodowej z wykrywaniem ruchu wewnątrz chronionego obiektu. Nawet w przypadku takiego rozbudowanego systemu, nowoczesna centrala alarmowa pozwoli w łatwy sposób włączyć odpowiedni tryb dozoru w zależności od tego, czy wewnątrz pozostają domownicy, czy też nie.
Rozszerzeniem ochrony oferowanej przez czujki wykrywające próby włamania mogą być urządzenia przeznaczone do detekcji zupełnie innych zagrożeń. Bardzo często systemy alarmowe wyposażane są dodatkowo w czujki dymu, dedykowane do wykrywania rozwijającego się pożaru w jego wczesnym stadium. Dodatkowo, zainstalować można też czujki reagujące na pojawienie się niebezpiecznych gazów, np. czadu, wybuchowego gazu ziemnego czy LPG. Uzupełnieniem rozbudowanego systemu mogą być też czujki zalania, które umożliwiają wykrycie wycieku wody, powstałego np. w wyniku awarii instalacji hydraulicznej w kuchni czy łazience.
Następnym krokiem przy projektowaniu instalacji jest wybór centrali alarmowej. Podstawowym parametrem przy jej doborze jest ilość wejść – centrala musi umożliwiać podłączenie co najmniej tylu czujek, ile zostało uwzględnione na etapie planowania. Chcąc w przyszłości rozbudować system o dodatkowe czujki, warto wybrać taką centralę, która umożliwi dodanie czujek bez konieczności jej wymiany. W przypadku systemu mającego zapewnić ochronę obwodową, należy wybrać centralę pozwalającą skonfigurować czuwanie dzienne oraz nocne lub wprowadzić podział systemu na niezależne strefy. Dedykowane tryby czuwania dziennego i nocnego zapewnią najprostszą obsługę użytkownikowi systemu, a rozwiązanie z podziałem na strefy może zapewnić większą elastyczność konfiguracyjną kosztem nieco bardziej skomplikowanej obsługi.
Wybór centrali do systemu alarmowego wpływa również na sposób sterowania systemem. Najczęściej codzienną obsługę systemu realizuje się za pomocą manipulatorów – klawiatur połączonych z zestawem wskaźników pokazujących stan systemu. Najprostsze i najtańsze są tzw. manipulatory LED – w ich przypadku najważniejsze informacje o stanie systemu przedstawiane są za pomocą diod LED.
Takie rozwiązanie sprawdza się w przypadku manipulatora, za pomocą którego włącza się lub wyłącza czuwanie, lecz wykonanie jakiejkolwiek innej operacji może nastręczać użytkownikowi nie lada trudności. Dużo wygodniejsze będą manipulatory LCD komunikujące się z użytkownikiem za pośrednictwem tekstu. Za pomocą menu ekranowego można stosunkowo łatwo np. zmienić hasło czy przeglądać historię zdarzeń z systemu.
Niewątpliwie najwygodniejszym rozwiązaniem są manipulatory oferujące użytkownikowi graficzny interfejs, w przypadku którego najważniejsze funkcje systemu obrazowane są za pomocą ikon. Taki sposób prezentowania informacji powoduje, że obsługa systemu staje się intuicyjna i prosta. Tego typu manipulatory wyposażone w ekrany dotykowe dostępne są jednak typowo jedynie dla nowoczesnych, zaawansowanych central alarmowych o dużych możliwościach.
Z wyborem centrali alarmowej nierozerwalnie łączą się również kwestie funkcji komunikacyjnych. Standardowym rozwiązaniem w przypadku popularnych central alarmowych jest wyposażenie ich we wbudowany komunikator telefoniczny podłączany do standardowej linii telefonicznej. Takie urządzenie umożliwia najczęściej realizowanie monitoringu: przekazywanie informacji do firmy ochroniarskiej oraz powiadamianie głosowe do osób bezpośrednio zainteresowanych zdarzeniami. Chcąc skorzystać z sieci GSM zamiast linii telefonicznej, sięgnąć trzeba po dodatkowy moduł komunikacyjny umożliwiający także powiadamianie SMS czy prowadzenie monitoringu z użyciem transmisji GPRS. Alternatywą może być zastosowanie centrali alarmowej wyposażonej we wbudowany komunikator GSM/GPRS – dzięki pełnej integracji pomiędzy centralą i komunikatorem może ona oferować bogatszą funkcjonalność, taką jak np. zdalne sterowanie systemem za pomocą SMS. Duże możliwości dostępne są również dla urządzeń z komunikacją TCP/IP. Przykładowo, moduł ETHM-1 podłączany do central z rodziny INTEGRA umożliwia między innymi pełne sterowanie systemem przez Internet za pomocą smartfonów i tabletów, przy wykorzystaniu nieodpłatnej aplikacji MobileKPD-2.
Uzupełnieniem systemu alarmowego będą sygnalizatory – zewnętrzne oraz wewnętrzne. Wybór odpowiedniego urządzenia tego typu wymaga oceny zagrożenia próbą sabotażu. Sygnalizatory dostępne z zewnątrz, których z jakiegokolwiek powodu nie da się zamontować w miejscu w pełni niedostępnym, powinny posiadać własne źródło zasilania umożliwiające sygnalizację nawet po pełnym odcięciu urządzenia od instalacji.
Sygnalizatory wewnętrzne typowo powinny być instalowane w miejscu, w którym nie będą wyeksponowane i jednocześnie dźwięk z nich będzie mógł swobodnie się roznosić po pomieszczeniach chronionych. Zadaniem sygnalizatorów jest zapewnienie ostrzegania o zagrożeniu dla osób pozostających na chronionym obszarze, a także zapewnienie dyskomfortu włamywaczom i w efekcie – utrudnienie im działania.
Artykuł firmy SATEL Sp. z o.o
