46Istotą każdej ochrony jest skuteczny system łączności. Skuteczność systemu nie jest związana wyłącznie z technologią, to także ergonomia i sprawność użytkowania w trudnych warunkach, w dużej dynamice zdarzeń. Często inwestycje korporacyjne czy instytucjonalne związane z modernizacją, kończą się na zakupie urządzeń. Przy zakupach centralnych istnieje ryzyko uśrednienia wyboru. To brak indywidualnego podejścia i dostosowania urządzeń do konkretnego użytkownika wpływa niekiedy istotnie na sposób korzystania z zakupionego sprzętu. Tymczasem dobierając urządzenia dla służb ochrony poza hasłem nowych technologii, w tym oprogramowania, należy dokonać szczegółowej analizy wykonywanych zadań i zagrożeń, optymalnie dobrać nie tylko same urządzenia, ale ich akcesoria1.

Artykuł powstał na kanwie analizy zdarzeń i doświadczeń amerykańskiej służby więziennej, policji oraz procedur ochronnych polskiej Służby Więziennej, w zakresie stosowania systemów łączności2.

Czy niewłaściwie dobrane akcesoria do radiotelefonu lub ich brak mogą stanowić zagrożenie dla użytkownika? Tak. Pracownik ochrony, który trzyma w dłoni radiotelefon nawiązując połączenie, ma zajętą rękę i w tym czasie nie sięgnie po broń lub gaz w sytuacji nagłego zagrożenia. To przykład na uzasadnione zastosowanie mikrofonogłośnika lub zestawu słuchawkowego. Radiotelefon znajduje się wtedy w futerale, dedykowanej kieszeni lub jest przypięty do paska spodni klipem. Pracownik ochrony ma „wolne ręce” - łatwiej mu wykonać niewielki ruch i puścić mikrofonogłośnik, niż przypiąć ponownie radiotelefon do paska. To nie jedyna zaleta wykorzystania tego akcesorium, poniżej przykłady innych użytecznych funkcjonalności mikrofonogłośników:

  • możliwość podłączenia zestawu słuchawkowego (zdj. 6)
  • wbudowana klawiatura (zdj. 3)
  • wybudowany wyświetlacz (zdj. 4)
  • przycisk napadowy/alarmowy i wbudowana regulacja głośności (zdj. 1)
  • połączenie kamery nasobnej i mikrofonogłośnika (zdj. 2)
  • cyfrowe filtry hałasu, wiatru, poprawiające zrozumiałość mowy
  • wodoodporność niepozwalająca na wniknięcie kropel wody przy opadach deszczu do mikrofonu i głośnika
  • obudowa pozwalająca na pracę w niebezpiecznym środowisku, iskrobezpieczna
  • obrotowy klip pozwalający przypinać dowolnie mikrofonogłośnik np. dla prawo i leworęcznych
  • występują mikrofonogłośniki przewodowe i bezprzewodowe (zdj. 5)43

Powyższe funkcjonalności to dodatki i z reguły nie występują jednocześnie, a ich różnorodność wskazuje na konieczność indywidualnego doboru. Pozwoli to na sprawną pracę, podnosi poziom bezpieczeństwa użytkownika, co w efekcie przekłada się na bezpieczeństwo całego obiektu.

W instrukcjach obsługi urządzeń (nie tylko radiotelefonów i ich akcesoriów) producenci podając przykłady uniwersalnego stosowania, wprowadzają uogólnienia. Niekiedy odbiegają one znacząco od doświadczenia i praktyki służb bezpieczeństwa. Dotyczy to także mikrofonogłośnika. Przypięty klipem pośrodku klatki piersiowej, w górnej okolicy mostka (inaczej niż to rekomendują w instrukcji producenci) w sytuacji zagrożenia, mikrofonogłośnik pozwala na nawiązanie łączności zarówno prawą jak i lewą ręką np. w sytuacji dociśnięcia pracownika ochrony do ściany czy podłogi. Jeżeli ręce podczas takiego zdarzenia znajdą się na wysokości klatki piersiowej pracownik ochrony korzysta z mikrofonogłośnika przypiętego na wysokości mostka. Kiedy ręce zostaną przyblokowane na wysokości bioder, wtedy pracownik wykorzystuje przycisk napadowy lub nadawania w korpusie radiotelefonu, zapiętego w futerale lub klipem przy pasku od spodni. Zastosowanie zestawu słuchawkowego uzasadnione jest w sytuacji, kiedy występują w obiekcie osoby postronne, które nie powinny słyszeć komunikacji przez radiotelefon. Występują w wielu wariantach: pod hełm, kamuflowane, z fonowodem, przewodnictwem kostnym, bezprzewodowym PTT itp. Mogą zostać podłączone do radiotelefonu poprzez mikrofonogłośnik. Pozwalają komfortowo realizować przedsięwzięcia ochronne, przemieszczać się bez zdradzania lokalizacji nagłymi dźwiękami z radiotelefonu. Podobnie podczas działań ochronnych, osoby postronne nie słyszą wydawanych przez dowódcę poleceń. Zestaw słuchawkowy pozwala także na ochronę danych osobowych. Należy pamiętać, że samo szyfrowanie komunikacji nie zapewnia ochrony, kiedy nie wiemy kto jeszcze znajduje się przy użytkowniku radia do którego nadajemy komunikaty. Zestaw słuchawkowy niezbędny jest także w sytuacji stosowania kasków ochronnych lub hełmów.44

Radiotelefony ręczne posiadają wbudowany, dedykowany przycisk alarmowania/napadowy najczęściej w korpusie radiotelefonu. Niektóre modele mają także przycisk napadowy wbudowany w mikrofonogłośnik. Radiotelefony montowane w pojazdach poza przyciskiem napadowym w mikrofonogłośniku mogą posiadać możliwość podłączenia przycisku zewnętrznego, tak aby był on dostępny dla użytkownika w sytuacji zagrożenia np. uruchamiany nogą przez kierowcę lub pasażera.

45W funkcjonalności przycisku napadowego, radiotelefony cyfrowe mają tę przewagę nad analogowymi, że system łączności może powiadamiać o naciśnięciu przez użytkownika przycisku napadu także innych, wybranych, najbliżej zdarzenia pracowników ochrony. Nie ogranicza się tylko do sygnalizowania napadu w stacji bazowej jak to miało miejsce w systemach analogowych. Przycisk napadowy w radiotelefonie to cichy alarm.

Współczesne, cyfrowe radiotelefony z protokołem Radio over IP (RoIP) można wykorzystać w integracji systemów zabezpieczeń elektronicznych. Przykładem niech będą przesyłane sygnały techniczne, takie jak włączony / wyłączony radiotelefon, stan rozładowania akumulatora, lokalizacja GPS pozwalające lokalizować służbę ochrony poza budynkami, a w budynkach przez dedykowane moduły Bluetooth3 . Dostępne wejścia/wyjścia mogą być połączone z przełącznikiem kabury i przekazywać sygnał wyciągnięcia broni, tasera, otwarcia drzwi pojazdu, włączenia sygnalizacji świetlnej itp. Wszystkie te sygnały gromadzone w systemie integrującym (np. PSIM ang. Physical Security Integration Management) nie tylko mogą zostać zwizualizowane dla operatora, ale wykorzystane do interakcji, np. z systemami kontroli dostępu czy dozoru wizyjnego. Ponadto poddane raportowaniu i analizie, co istotnie wpływa na jakość eksploatacji i serwisu, szczególnie przy dużych i złożonych funkcjonalnie systemach4.

Profesjonalne wyposażenie służby ochrony, jak opisane w powyższych przykładach, pozwala utrzymać założony poziom bezpieczeństwa, zapewnia ergonomię i użyteczność, szczególnie w sytuacjach zagrożeń. To istota skutecznej realizacji ochrony obiektów.


mjr mgr inż. Cezary Mecwaldowski
Wykładowca zakładu szkolenia ochronnego w Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej w Kulach.

1 C. Mecwaldowski, Łączność radiowa a współdziałanie służb bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa, OiB 5/2020
2 C. Mecwaldowski, System łączności radiowej Służby Więziennej, OiB 5/2021
3 C. Mecwaldowski, Radiotelefony w służbie ochrony obiektu, OiB 2/2021.
4 C. Mecwaldowski, Radiotelefony w służbie ochrony granic, OiB 4/2021.

Pin It