Rozwiązania służące komunikowaniu się z personelem medycznym często gwarantują szybką pomocy, która może decydować o życiu pacjenta. Systemy przyzywowe wykorzystywane w szpitalach, domach opieki czy pomieszczeniach dla osób niepełnosprawnych muszą działać nie tylko szybko i niezawodnie, ale powinny również gwarantować użytkownikowi długotrwałą bezawaryjność, łatwość rozbudowy i konfiguracji, a także możliwie niskie koszty inwestycji i eksploatacji. Wymagania te spełnia prosty, analogowy system przyzywowy ABB .
Niezawodność systemów przyzywowych gwarantuje ich prostota. Przede wszystkim brak głównej centralki sygnalizacyjnej, która z góry obligowałaby do projektowania określonej wielkości systemu – powoduje, że instalacja składa się z dowolnej liczby kanałów alarmowych, w zależności od potrzeb. Ma to kolosalne znaczenie, szczególnie przy rozwiązaniach małych, na przykład w toaletach dla niepełnosprawnych. Wszystkie elementy systemu są zestandaryzowane z osprzętem elektroinstalacyjnym ABB, co oznacza, że mogą być montowane w tradycyjnych puszkach podtynkowych i mocowane w tych samych ramkach, co pozostały osprzęt – wyłączniki światła, gniazdka elektryczne, gniazda RTV czy telefonu.
Prostota ta ma także bezpośredni wpływ na niezawodność całego systemu. Prawidłowo zainstalowany układ działa praktycznie bez konieczności konserwacji czy napraw. Nawet lampki sygnalizacyjne wyposażone zostały w diody świecące, co praktycznie wyeliminowało możliwość ich przepalenia. Poza tym, powoduje to mały pobór prądu, a co za tym idzie ogranicza przegrzewanie się przewodów na złączach. System zasilany jest stałym lub zmiennym napięciem 24 V. Jest to rozwiązanie bezpieczniejsze i pozwala na znacznie lepsze zabezpieczenie na wypadek zaniku zasilania głównego i konieczności wykorzystania źródeł awaryjnych.
Niebagatelne znaczenie ma również fakt, że maksymalne uproszczenie rozwiązania ABB powoduje, że każdy elektryk może zająć się montażem lub rozbudową, bez konieczności specjalistycznego przygotowania lub przeszkolenia.
Systemy przyzywowe ABB najczęściej instaluje się w szpitalach, gdzie systemy te są z racji liczby obsługiwanych łóżek najbardziej rozbudowane, domach opieki dla osób starszych i wymagających specjalnej troski. Najczęściej rozwiązania przygotowane są w taki sposób, by przy każdym łóżku znajdował się przycisk alarmowy (przeważnie w manipulatorze gruszkowym), służący uruchomieniu alarmu, a także w toalecie, jeśli taka jest przy sali. Sygnał wezwania przekazywany jest bezpośrednio do dyżurującej pielęgniarki, która od razu widzi, skąd pochodzi wezwanie. Jednocześnie, nad drzwiami pomieszczenia, gdzie uruchomiono system, zapala się lampka kierunkowa, a bezpośrednio nad łóżkiem chorego – tzw. lampka uspokajająca. Te kilka punktów świetlnych pozwala szybko i bezbłędnie dotrzeć do osoby wzywającej pomocy. Sygnał akustyczny związany z wezwaniem można przytłumić przyciskiem w dyżurce, ale całkowite wyłączenie lampek informacyjnych i przytłumionego buczka może być zrealizowane TYLKO przyciskiem kasownika w sali, skąd nadano wezwanie, co zmusza personel do sprawnego przybycia z pomocą.
Najważniejszą częścią całego systemu jest moduł sterujący – kasownik. Podobnie jak wszystkie inne moduły systemu jest przystosowany do zamontowania w puszce instalacyjnej fi-60 lub obudowie natynkowej. Moduł sterujący – kasownik (jedno lub dwupętlowy) reaguje na przerwę lub zwarcie w pętli, na końcu której zamontowany jest rezystor. W pętlę tą wpięte są także przyciski alarmowe. Elementem wykonawczym jest natomiast dwustykowy mikroprzekaźnik. W momencie powiadomienia (wezwania) jeden styk (zwierny) podaje napięcie na wyjście, drugi natomiast (przełączalny) daje możliwość dodatkowego, dowolnego wykorzystania przez użytkownika. Styki wracają do pozycji normalnej po przyciśnięciu przycisku kasującego.
W razie potrzeby system przyzywowy powinien realizować także funkcję rejestracji wezwań z możliwością ich wizualizowania. Taka wersja powstaje, jeżeli sygnały z kasowników zostaną przekazane do typowej cyfrowej centralki alarmowej.
Podobne rozwiązania stosuje się w domach opieki.
Najprostsze systemy instaluje się w toaletach dla niepełnosprawnych. Podobnie jak w poprzednich przypadkach umożliwiają one (w razie konieczności) wezwanie pomocy. W tym rozwiązaniu uruchomienie włącznika alarmowego lub pociągnięcie za linkę przycisku pociągowego skutkuje zapaleniem się lampki alarmowej i uruchomieniem sygnału dźwiękowego jedynie nad drzwiami do pomieszczenia.
Zestaw elementów przyzywowych umożliwia tworzenie wielu rozwiązań systemowych, w których alarm może być wywoływany także pod wpływem różnych zdarzeń. Przykładową aplikacją tego typu jest system ostrzegania o zalaniu wodą.
Elementy, z których instalator może budować system przyzywowy to kasowniki/sterowniki, przyciski alarmowe (klasyczne oraz uruchamiane za pomocą sznurka, a także w formie manipulatora dla osób obłożenie chorych), sygnalizatory wywołania (świetlne i dźwiękowe), instalowane zarówno w pokoju osoby dyżurującej, jak i nad drzwiami pomieszczenia, w którym uruchomiono alarm, a także transformator jako niezależne zasilanie małych systemów. Zasilanie większych systemów realizowane jest z typowego transformatora 230 / 24 V o odpowiednio dobranej mocy.
Charakterystyczną cechą systemów przyzywowych ABB jest możliwość ich łatwego konfigurowania, bez konieczności specjalistycznej wiedzy czy umiejętności. Projektowanie i uruchomienie tego systemu nie wymaga (na żadnym etapie prac) jakiegokolwiek programowania. Typowe zestandaryzowane elementy pozwalają na rozbudowę systemu lub wymianę pojedynczych elementów przez każdego elektryka bez specjalnego przeszkolenia.
Jarosław Grabowski
Product Manager.
Osprzęt Elektroinstalacyjny i System Domofonów ABB Sp. z o.o.
Artykuł firmy ABB Sp. z o.o.
